BANGKOK, THÁI LAN – Giới chức y tế Thái Lan đang đặt trong tình trạng cảnh giác cao độ trước sự lây lan nhanh chóng của biến thể XEC, một nhánh phụ của Omicron, với tốc độ được cảnh báo là nhanh gấp 7 lần cúm mùa. Tình hình này làm dấy lên lo ngại về một làn sóng dịch mới, đặc biệt nhắm vào các nhóm dân số dễ bị tổn thương, trong bối cảnh hơn 108.000 ca nhiễm và 27 ca tử vong đã được ghi nhận kể từ đầu năm.
Theo Tiến sĩ Teera Woratanarat, giảng viên Y khoa tại Đại học Chulalongkorn uy tín, chủng XEC không chỉ lây lan nhanh chóng mà còn khẳng định vị thế của COVID-19 là bệnh truyền nhiễm phổ biến nhất hiện nay, ảnh hưởng đến mọi nhóm tuổi từ trẻ nhỏ đến người già.
Để dễ hình dung, chỉ số lây nhiễm R0 (số người trung bình bị lây từ một ca bệnh) của cúm mùa thường dao động từ 1,3 đến 1,8, nghĩa là một người bệnh cúm có thể lây cho 1-2 người khác. Con số này thấp hơn đáng kể so với tốc độ lây truyền ước tính của XEC.
Bộ trưởng Y tế Somsak Thepsuthin cho biết, dịch bệnh do biến thể XEC gây ra tại Thái Lan hiện đã bước sang tuần thứ 21. Điều đáng báo động là phần lớn các ca tử vong (chiếm tới 80%) tập trung ở nhóm “608”, bao gồm người cao tuổi, người có bệnh lý nền và phụ nữ mang thai. Trẻ em cũng là đối tượng cần được quan tâm đặc biệt trước biến thể này.
Mặc dù các báo cáo ban đầu cho thấy XEC không gây ra các triệu chứng nghiêm trọng như các chủng Delta hay Omicron gốc, tốc độ lây nhiễm “chóng mặt” của nó lại là một mối đe dọa tiềm tàng.
Chỉ trong tuần qua, hệ thống y tế Thái Lan đã ghi nhận hơn 43.000 bệnh nhân COVID-19 phải nhập viện điều trị (cả nội trú và ngoại trú), tăng vọt 35,5% so với tuần trước đó. Ba trường hợp tử vong mới nhất được xác nhận tại các tỉnh Kanchanaburi, Sukhothai và quận Bangkok Noi của thủ đô.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, nếu số ca nhiễm tăng quá nhanh trong thời gian ngắn, dù tỷ lệ tử vong của XEC tương đối thấp, biến thể này vẫn có khả năng gây quá tải nghiêm trọng cho hệ thống y tế, ảnh hưởng đến khả năng chăm sóc bệnh nhân nói chung.
Trước tình hình này, chính quyền Bangkok đã yêu cầu các trường học tăng cường biện pháp giám sát, phát hiện sớm các ổ dịch tiềm ẩn trong học sinh nhằm ngăn chặn nguy cơ lây lan rộng ra cộng đồng.
Giới chức y tế cũng liên tục nhấn mạnh tầm quan trọng của việc người dân không được chủ quan, cần tiếp tục duy trì các biện pháp phòng ngừa cá nhân như đeo khẩu trang ở nơi đông người và rửa tay thường xuyên.
Một điểm đáng lưu ý khác là sự gia tăng các trường hợp tái nhiễm COVID-19, đặc biệt ở những người đã từng mắc bệnh trong giai đoạn 2021-2022. Điều này đặt ra câu hỏi về hiệu quả miễn dịch dài hạn và sự cần thiết của các chiến lược tiêm chủng tăng cường.
Một số chuyên gia đã đề xuất chính phủ Thái Lan cần nhanh chóng xem xét và triển khai kế hoạch tiêm liều nhắc lại cho các nhóm có nguy cơ cao, đặc biệt là người cao tuổi và nhân viên y tế tuyến đầu.
Trong khi đó, tại Việt Nam, theo thông tin từ Bộ Y tế, số ca COVID-19 có ghi nhận tăng nhẹ trong ba tuần gần đây, với trung bình khoảng 20 trường hợp mỗi tuần, và chưa có ca bệnh nặng nào được báo cáo.
Sự bùng phát của biến thể XEC tại Thái Lan là một lời nhắc nhở rõ ràng rằng đại dịch COVID-19 vẫn chưa kết thúc và virus SARS-CoV-2 liên tục biến đổi. Dù các triệu chứng có thể nhẹ hơn, khả năng lây lan nhanh chóng của XEC vẫn đặt ra thách thức lớn cho y tế công cộng, đặc biệt là trong việc bảo vệ các nhóm dân số dễ bị tổn thương.
Việc duy trì cảnh giác, tuân thủ các biện pháp phòng ngừa và cập nhật chiến lược vaccine là yếu tố then chốt để đối phó hiệu quả với những diễn biến mới của dịch bệnh.
